Death is the road to awe

Eerst het belangrijkste nieuws: we hebben de drastische verandering van omgeving overleefd. Het paradijselijke leven op Roatán vertoonde nét voldoende gelijkenissen met het paradijselijke leven op Caye Caulker om het draaglijk te maken. Maar ondertussen hebben we zon, zee en strand alweer ingeruild voor zon en een hoop andere dingen.

Maandag 20 tot en met donderdag 23 februari - Genieten van Caye Caulker

Caye Caulker is één van de vele eilandjes voor de kust van Belize die eigenlijk hoge uitlopers zijn van het Meso-Amerikaanse koraalrif - hetzelfde rif waar we op Roatán al wat overheen gesnorkeld hadden. Het eiland kan ook zo doorgaan voor een zusterstad van Edinburgh in Schotland, aangezien je de naam op dezelfde manier uitspreekt: helemaal niet zoals hij geschreven wordt.

De sfeer hier was al heel wat anders dan op Roatán. De mensen waren uitbundiger en de voertaal was het creole - een taaltje met z'n oorsprong in het Engels (andere creoles namen vooral veel over uit het Frans), maar waar je maar een paar woorden van verstaat, zelfs als je perfect Engels kunt. Een beetje zoals het West-Vlaams en het Nederlands, dus.

Tijdens onze tweedaagse op de Acatenangovolkaan hoorden we van een koppel Belgen dat ze hier een driedaagse zeiltocht geboekt hadden. Blijkbaar vonden meerdere mensen dat een héél goed idee, want als wij ook zo'n tocht wilden boeken, was die helaas al volzet. We kwamen echter wel op de wachtlijst terecht en toen we ons geïnstalleerd hadden in ons verblijf gingen we even langs bij het kantoor van de touroperator¹. Daar kregen we goed en slecht nieuws.

Het goede: er was nog plaats voor ons! Het slechte: de tour werd afgelast omdat er te veel wind werd voorspeld. ☹

Maar we lieten het niet aan ons hart komen en boekten een snorkeltoer die ons langs verschillende delen van het eiland en het rif zou brengen. We startten met een zoektocht naar een zeekoe², maar aangezien het paringsseizoen nog niet gestart was, keerden we van een kale reis terug. Bij de tweede stop vonden we echter wel heel snel ons doelwit: tientallen tarpoenen. Deze gigantische vissen die soms tot 80 jaar oud kunnen worden, zijn gekend voor hoe makkelijk ze zichzelf uit het water kunnen katapulteren. Dat mochten we aan de lijve ondervinden toen we een aasvisje een tiental seconden boven het water hielden.

Daarna ging het richting de eerste plek waar we wat zouden snorkelen. Maar we weken plots toch wat af van onze koers omdat er heel wat bootjes rond dezelfde plek aangemeerd waren. Blijkbaar was er een manatee (a.k.a. lamantijn) gespot! We sprongen het water in en zwommen lang genoeg om te denken dat we het beest gemist hadden, tot onze gids plots een signaal gaf en we allemaal zijn richting uitgingen. En daar hadden we het geluk om het immense beest te zien zweven in het water. De foto's zijn niet overweldigend, maar op video komt het heel wat beter over³!

Tijdens de rest van de tour waren er geen grote verrassingen meer. Maar wel héél veel dieren. We zagen veel verpleegsterhaaien, roggen en een zeeschildpad. De haaien werden jammer genoeg vooral gelokt door wat voedsel in het water te gooien, maar we zagen ook een paar exemplaren "in het wild".

De rest van onze dagen gebruikten we om af te spreken met een paar mensen die we nog kenden van onze trip op Acatenango. 's Avonds konden we ook telkens genieten van een prachtige zonsondergang aan de westelijke kant van het eiland. Bij het vallen van de avond kwamen er ook een heleboel roggen tot aan het strand (opnieuw gelokt door voedsel van een hoteleigenaar) en we konden een spelletje Waar is Waldo spelen, als Waldo een zeepaardje was geweest (ze staan wel degelijk op de foto's!).

Tijdens onze tweede avond konden we zelfs een paling in 't groen spotten (de levende versie). En die was zo vriendelijk om even mooi te glimlachen voor de camera. Sympathiek beest!

Vrijdag 24 februari - Naar San Ignacio, Belize

Vrijdag moesten we definitief afscheid nemen van de paradijselijke stranden van de Caraïbische zee. We namen een watertaxi van Caye Caulker naar Belize City en stapten over in een busje dat ons naar San Ignacio bracht. Een stadje dat op een halfuur van de grens tussen Guatemala en Belize ligt.

Zaterdag 25 februari - Caracol

De dag nadien hadden we een uitstap gepland naar Caracol, een Mayasite die op een 2,5 uur rijden van San Ignacio ligt. De laatste kilometers kan je momenteel nog genieten van een Belizeaanse massage (want de weg is onverhard), maar er zijn plannen om in de komende jaren de weg naar de site volledig te verharden. Dan wordt Caracol ongetwijfeld een gigantische trekpleister voor toeristen.

Onderweg stopten we nog even aan een grot die door de Rio Frio uitgehouwen is in de zachte kalksteen. Hier vertelde onze gids over de religie van de Maya⁴. Volgens hen gebeurde alles in de natuur in lussen. Het dagelijkse op- en neergaan van de zon, de maandelijkse cyclus van de maan, het jaarlijks herhalen van de seizoenen. Ook de mens moest mee in dat proces van geboorte (het opgaan van de zon), leven (de dag), sterven (zonsondergang) en hergeboren worden.

Hun onderwereld (Xibalba) was niet iets waar ze bang voor waren, maar waar iedereen sowieso doorheen moest. Grotten waren volgens hen doorgangen van onze wereld naar die onderwereld, dus daar werden rituelen gehouden en werden er soms zelfs mensen begraven.

Na ons bezoek aan de grot was het niet ver meer rijden naar Caracol. Dat is trouwens niet de originele naam van de stad: die is jammer genoeg niet meer terug te vinden. Mensen die Spaans spreken weten dat een caracol een slak is. En er waren blijkbaar héél veel slakken te vinden toen de eerste archeologen hier begonnen met opgravingen - vandaar de naam!

Op het centrale plein waren twee tempels uitgegraven en gerestaureerd. Onze gids wist ons te vertellen dat veel tempels ook gebruikt werden als woonplaats voor de edelen die in de stad woonden. Gewone mensen leefden waarschijnlijk in hutjes van hout en modder, dus daar is niets meer van terug te vinden.

Het volgende plein werd omringd door vier gebouwen die gebruikt werden als observatoria. Hier konden de wetenschappers al met veel precisie (en zonder telescopen!) de beweging van de aarde, zon, maan en enkele andere planeten afleiden. Dat was natuurlijk heel handig om de seizoenen af te bakenen en op die manier te weten wanneer de beste tijd was voor het zaaien en oogsten van gewassen.

De gebouwen zelf werden ook op zo'n manier gezet dat ze als gigantische zonnewijzers konden dienen. Op vier speciale dagen in het jaar (de zomer- en winterzonnewende en de lente- en herfstequinox) schijnt de zon op de middag door één specifieke spleet in het gebouw bovenop de piramide.

Het deed ons een beetje denken aan de Egyptische priesters die via wetenschappelijke kennis konden doen alsof ze in contact stonden met de goden en zo het gewone volk om de tuin konden leiden. We konden ons zo inbeelden dat de vruchten van de copalboom gebruikt werden tijdens een ceremonie om indruk te maken: als je de rode besjes in een vlam gooit, ontploffen ze op een indrukwekkende manier.

Terwijl we bovenop één van de piramides aan het genieten waren, hoorden we plots wat geritsel in de boomtakken rondom ons. Een trio brulapen kwam ook nog even hun berekeningen controleren.

Net voor we de site verlieten, stopten we nog even aan een ceibaboom. Dit was de heilige boom van de Maya die hun drie werelden voorstelde: de hemel in de kruin, de aarde in de stam en de onderwereld in de wortels. Alle drie de delen zijn nodig om de boom te maken en er moet uitwisseling (en dus een cyclus) zijn om de boom in leven te houden: energie van de zon die opgevangen wordt in de kruin, voedingsstoffen en water die opgenomen worden door de wortels en de stam die alles transporteert.

Op de terugweg maakten we nog een laatste stop bij de Rio On pools. Niet omdat ze belangrijk waren of zo, maar omdat het deugd deed om wat af te koelen in het frisse water!

Zondag 26 februari - Collectivo naar Flores, Guatemala

Zondag wilden we van San Ignacio naar Flores (in Guatemala) gaan. Het probleem was dat alle shuttles maar in de namiddag vertrokken en we dus pas 's avonds zouden aankomen. Dat betekende dat we opnieuw een volledige dag kwijt zouden zijn aan transport (en zo hebben we al enkele dagen moeten opofferen tijdens dit deel van de reis). We polsten dus even bij de eigenaar van ons verblijf en hij zei dat het heel eenvoudig was om de trip met het openbaar vervoer (of wat er voor moet doorgaan) te maken.

Vanuit San Ignacio moesten we een taxi nemen naar de grens. Daar zouden we ons ding doen en stapsgewijs Guatemala binnengaan. Een paar honderd meter aan de andere kant van de grens was een busterminal waar er om het halfuur een collectivo vertrekt die ons tot in Flores zou brengen. Zo gezegd, zo gedaan!

We vonden al snel een taxi en na een rit van twintig minuten werden we aan de grenspost afgezet. We gaven de chauffeur de rest van ons Belizeaans geld en we gingen door de papiermolen. Minder dan een kwartier later kwamen we er aan de andere kant weer en uit en we stapten naar de busterminal terwijl we opdringerige taxichauffeurs afwimpelden.

Ons geluk kon niet op, aangezien er net op dat moment een collectivo klaar stond om te vertrekken. Nog even afgestemd dat de prijs klopte (40 quetzales of nog geen 5 euro per persoon, een pak goedkoper dan 40 euro voor een taxi!) en onze bagage werd op het dak gezwierd. We namen plaats in het busje, waar er al een zestal andere mensen inzaten and off we went!

De eerste keer dat we stopten om nog twee extra personen op te pikken, verbaasde ons niet. Een collectivo is immers een soort kruising van een bus en een gezamenlijke taxi. Na de tweede keer zat het busje goed vol en gingen we er van uit dat we nu konden doorrijden tot in Flores.

Maar dan stopte het busje nogmaals en kon een dame met haar overvolle winkeltassen er op één of andere manier ook nog bij. Een paar honderd meter verder ging de chauffeur opnieuw op de rem en kregen we tetrisgewijs het gezelschap van nog drie extra personen er bij.

Ik weet niet precies meer hoeveel keer we gestopt zijn (heel soms gingen mensen er af, meestal kwamen er bij), maar plotseling zaten er twintig volwassenen en vijf kinderen (de chauffeur tel ik nog niet mee) in een busje waar zetels waren voor een veertiental personen (en dan zou je al krap zitten).

Gematigde snelheid was iets waar de chauffeur ooit over gelezen had maar dacht dat het fake news was, aangezien hij meerdere keren rakelings een andere auto voorbij stak. Tijdens die inhaalmanoeuvres voelden we het hele busje eerst naar links en dan naar rechts kantelen.

Kortom: voor een rit van de grens naar Flores was het spotgoedkoop! Voor een tombolaticketje waar de prijzen gaan van andermans lichaamssappen op je te krijgen tot kans op een ongeval waar je in het beste geval wat breuken aan overhoudt en in het slechtste geval gerepatrieerd wordt in een houten kist... een tikkeltje te duur.

Toen Lien haar arm nog kon bewegen, heeft ze een foto gemaakt die een fractie van de claustrofobische sfeer weergeeft.

Maandag 27 februari - Sunset tour naar Jaxha

Na onze helse rit hebben we niet veel meer gedaan, dus het was al maandagmorgen als we Flores, een eilandje in het meer Petén Itzá, wat konden verkennen.

Terwijl we aan het rondstappen waren, hoorden we plots iemand onze namen roepen. Pepijn en Linda, waar we in Tortuguero (all the way back in Costa Rica) een paar activiteiten mee gedaan hadden, waren hier toevallig ook! En een extra portie toeval had er voor gezorgd dat we ook dezelfde sunset tour naar Yaxha geboekt hadden. Tegen de middag stapten we dus, met een beetje tegenzin, opnieuw een bus op. Deze keer wel een iets groter formaat en met een pak minder mensen.

Na iets meer dan twee uur kwamen we aan in de ruïnes van de Mayastad. Yaxha is wel de originele naam en betekent zoveel als 'groen water', wist onze gids ons te vertellen. Hij herhaalde wat dingen die we al gehoord hadden, maar bleef ook even stilstaan bij de teloorgang van de Maya. Dat is niet van de ene op de andere dag gebeurd, alhoewel dat soms wel zo voorgesteld wordt om het allemaal wat mysterieuzer te maken. De echte oorzaken klinken veel bekender in de oren: te veel mensen, te weinig voedsel, ontbossing en klimaatsverandering. Één voor één werden de grote steden verlaten of ingepalmd door andere volkeren.

Als je de ruïnes vandaag ziet, middenin de jungle, zou je denken dat de Maya heel harmonieus in de natuur leefden. Maar toen de steden bewoond waren, stonden er nergens bomen. Het merendeel moest gekapt worden om de kalksteen te koken en zo een soort cement te maken waar ze hun bouwsels mee konden maken.

Onze gids kon ook nog een tarantula overhalen om even uit haar holletje te komen. Blijkbaar hebben ze het graag als je over hun buik wrijft met een zacht takje!

Bij één van de piramides konden we ook nog eens zien dat het concept van hergeboorte (en de cyclus van het leven) ook in hun bouwwerken gebruikt werd. Niet alle tempels werden in één keer gebouwd. Meestal werden ze laag per laag opgebouwd, waar er soms meer dan 50 jaar tussen twee lagen kon zitten.

Daarna beklommen we nog een laatste tempel om te genieten van de zonsondergang. Daar kan ik weinig over vertellen dat je niet zelf kan zien op de foto's: 't was mooi!

En daarna restte er natuurlijk niets dan terug te stappen naar de bus en de terugrit aan te vangen. In Flores aten en dronken we nog iets met Pepijn en Linda. Op het toeval!

Dinsdag 28 februari - Naar Tikal

Dinsdag hadden we een shuttle geboekt die ons naar Tikal zou brengen. Één van de grootste Mayasteden die tot nu toe gevonden is. Het liep bijna fout toen de vlucht van een paar mensen die we nog moesten oppikken meer dan drie uur vertraging had, maar gelukkig besliste onze chauffeur om al door te rijden. Deze keer dus een rit voor ons tweetjes in een modern busje!

We hadden voor één keer wat minder gekeken naar de prijs van het verblijf en gekozen voor een jungle lodge aan de ingang van de archeologische site. We gebruikten de rest van de dag nog om onze eerste dagen in Mexico al wat voor te bereiden en de aapjes in de bomen in de gaten te houden (het laatste wat je wil is wat monkey rain op je krijgen!).

Woensdag 1 maart - Dagje Tikal

's Nachts werden we wat wakker gehouden door een bende brulapen, dus het deed een beetje pijn toen de wekker om halfzes afging. Met een gids kun je voor zonsopgang de ruïnes van Tikal in, maar wij gingen op ons eentje om stipt zes uur binnen. In sneltempo stapten we naar tempel vier (de hoogste in de stad) om mee te kunnen genieten van de eerste zichten op de stad.

Gelukkig hadden we gelezen dat een zonsopgang zonder wolken of mist heel zeldzaam is, dus we hadden niet echt iets gemist. Integendeel, we hadden nog twee uurtjes extra slaap gehad in vergelijking met de mensen die de ochtendtour deden!

Na een uurtje genieten van de sfeer die de mist schepte, stapten we op het gemak terug naar ons verblijf voor een ontbijt. Het was alleszins al duidelijk dat dit de grootste ruïnes waren die we tot nu toe gezien hadden.

Na het ontbijt hadden we een rendez-vous met een plaatselijke gids voor een tour door de ruïnes. Blijkbaar waren we de enige die zich ingeschreven hadden, dus het werd een privérondleiding! Terwijl we de site opnieuw binnenstapten, langs nog een indrukwekkende ceibaboom, vertelde onze gids opnieuw wat algemene zaken over de Maya.

Hij legde wel de nadruk op wat de Spaanse conquistadores gedaan hadden om de cultuur en religie van de Maya te vernietigen. De Maya hadden een hiëroglyfisch alfabet en er bestonden honderden boeken, maar die werden bijna allemaal verbrand of teruggebracht door missionarisen die ze in het vaticaan gingen afgeven. Één van die conquistadores was gelukkig wel vriendelijk genoeg om de taal (deels) te beschrijven voor hij de boeken verbrandde. We kunnen dus nu een groot deel van de hiërogliefen die op sommige stelae (steenzuilen) nog te zien zijn, lezen.

Die stelae werden gebruikt om belangrijke gebeurtenissen aan te duiden. Waarom een nieuw gebouw gebouwd werd (en door wie), waarom hier iemand geofferd werd (en wie hij was), enzovoort.

Voor we het wisten stonden we opnieuw aan de voet van tempel vier. We klommen opnieuw omhoog en konden deze keer wel genieten van een prachtig zicht over de boomtoppen, met een paar andere gebouwen die erbovenuit piekten.

De tour eindigde op het hoofdplein, tussen twee tempels en naast de noordelijke acropolis.

Voor we terug naar ons verblijf gingen voor de lunch, stapten we wel nog even naar tempel vijf - de op één na grootste in de stad. Aangezien de bovenste zeven niveau's volledig vrijgemaakt waren (en al grotendeels gerestaureerd waren), vonden wij deze veel imposanter dan de grootste - tempel vier.

In sneltempo wandelden we ook nog naar het plein van de zeven tempels en beklommen we nog een andere tempel voor een mooi uitzicht op de stad.

Na een snelle lunch gingen we opnieuw op pad met dezelfde gids, deze keer wel met een iets grotere groep, voor nog een sunset tour. We stopten nog bij een gebouw dat uniek was in de stad: de buitenkant moet volledig bedekt geweest zijn met verticale platen die volgeschreven waren met allerhande verhalen en informatie. Hier was ook goed te zien hoe de gebouwen overwoekerd worden door de planten en bomen en bijna onzichtbaar zijn tot je er pal voor of op staat.

Daarna gingen we opnieuw richting tempel vijf voor we opnieuw op post gingen zitten voor de zonsondergang. Nogmaals: 't was mooi!

Op de terugweg werden we nog getrakteerd op een leuk fenomeen: de top van de oostelijke tempel op het hoofdplein werd nog verlicht door de laatste zonnestralen. Een paar minuten later was alles al in volledige duisternis gehuld, alleen de maan bood nog wat weerstand.

En zo zat ons bezoek aan Tikal er echt wel op. Onze benen (en de rest van ons lichaam) konden na tien uur stappen wel wat rust gebruiken, dus we waren dankbaar dat de brulapen zich die nacht een beetje kalm hielden.

Donderdag 2 maart - Naar Cancún, Mexico

En vandaag breien we een eind aan dit deel van onze reis⁵. We worden met een shuttle naar de luchthaven van Flores gebracht en vanavond vliegen we naar Cancún, Mexico. Daar hebben we een kleine 30 dagen de tijd om het land van het voetbal de drugskartels de Aztecen te verkennen.

Die Aztecen kwamen (lang) na de Maya, maar die geschiedenisles houd ik voor de volgende keer.

Videosamenvatting

Ook deze keer heeft Lien een titanenwerk verricht en alles samengegoten in een videosamenvatting. Veel plezier!

Overzichtskaartje

⁶